TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanı Kılıç, gıda fiyatlarındaki artışı değerlendirdi Açıklaması

TBMM Tarım, Orman ve KöyiÅŸleri Komisyonu BaÅŸkanı ve AK Parti Kars Milletvekili Yunus Kılıç, ‘Dünyada ve Türkiye’de gıda fiyatlarının artışını haklı gösterecek ahlaki ve ticari bir sebep yok.’ dedi.Kılıç, Meclis’te düzenlediÄŸi basın toplantısında, gıda fiyatlarındaki ‘fahiÅŸ artışa’ iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulundu.Gıda fiyatlarındaki artışın sadece iç geliÅŸmeler baÄŸlamında görülerek siyasi malzeme haline getirildiÄŸini belirten Kılıç, bu soruna daha geniÅŸ bir açıdan bakılması gerektiÄŸini söyledi.Kılıç, dünyada gıda sektöründe üretimden lojistiÄŸe, hatta ürünlerin raflara ulaşımına kadar piyasayı elinde tutan uluslararası ve ÅŸirketler üstü konzernlerin olduÄŸunu anlattı.Bu yapıların gücünün iyi analiz edilmeden gıdadaki arz-talep iliÅŸkisi ile fiyat dalgasının anlaşılmayacağını vurgulayan Kılıç, ‘Dünyada 200’e yakın devlet var. Sayıları çok az olan bu konzerlerin yaklaşık 50 ülkede operasyon yapabilecek güçleri var. Bu firmaların ekonomik ve operasyon kabiliyetlerini bir araya getirdiÄŸinizde dünyada ancak 10 ülke bu gücün karşısında veya dışında durabilir.’ diye konuÅŸtu.Bu firmaların sadece ticaret yapıp para kazanmak gibi bir dertlerinin olmadığına iÅŸaret eden Kılıç, ‘BaÅŸka yaptıkları iÅŸler de var. Ellerindeki ekonomik güçle baÅŸka ülkelerdeki siyasal, ekonomik ve politik alanları da dizayn ediyorlar. Åžimdiye kadar dünyada en az 50 ülkede baÅŸarılı da oldular.’ ifadelerini kullandı.Kılıç, 2020 yılında dünyada ve Türkiye’de gıda fiyatlarının artışını haklı gösterecek ahlaki ve ticari bir sebep olmadığına dikkati çekerek, Türkiye dahil dünyadaki bütün ülkelerin gıda üretimini tarladan sofraya ulaÅŸtırma süreçlerini iyi yönettiÄŸini belirtti.Dünyada herhangi bir gıda ürünü kaleminde bir azalma olmadığına iÅŸaret eden Kılıç, ‘Türkiye’de hububat üretiminde artış oldu. BuÄŸdayda yüzde 8, arpada yüzde 9, yulafta yüzde 16, ÅŸeker pancarında yüzde 20, sebze ve meyve üretiminde ise yüzde 5 oranında artışlar oldu. Åžu an raflarda görülen fahiÅŸ fiyat artışlarını haklı gösterecek hiç bir gerekçenin olmadığı ortada.’ dedi.Kılıç, gıda ürünlerindeki fahiÅŸ fiyat artışlarının enflasyon oranlarının da çok üstünde olduÄŸunu, özellikle temel gıda ürünlerinde yüzde 50-60’lara varan artışlar görüldüğünü vurguladı. Yunus Kılıç, şöyle konuÅŸtu: ‘Gıda ticaretini elinde bulunduran bu firmalar, 3-5 gün stoklarını kapatıp, gemilerini birkaç gün limanlara çektirip yüzdürmediler. Bazı yerlerde borsalardan çekildiler. Sonra da dünyaya ‘gıdaya ulaÅŸamayacaksınız’ korkusunu yaydılar. ‘Pandemi uzarsa ürünlere ulaÅŸamayacağız.’ düşüncesi oluÅŸtu. Devletler de ‘Ne bulursak alıp stok yapalım, vatandaşın karşısında sıkıntıya düşmeyelim.’ diye hareket etti. VatandaÅŸlarda aç kalma korkusu oluÅŸtu. Mesela 1,5 milyar nüfusa sahip Çin bu korkuyla mısır ithalatını yüzde 135 oranında arttırdı. Rusya, belli miktarın üzerindeki ihracatın üzerine ilave vergi koydu. Böylece piyasada suni bir talep oluÅŸtu. DiÄŸer ülkeler gibi Türkiye bunun dışında kalmadı ve etkilendi.”İç etkenler de belirleyici oldu’İçeriden kaynaklanan etkenlere de dikkati çeken Kılıç, Türkiye’de tüketim tarafını eline geçiren, pandemiyle birlikte iÅŸtahı kabaran ve üreticinin kazancına da göz dikerek kontrol etmek isteyen ve sayıları 10 binleri bulan bir perakende maÄŸaza sektörünün olduÄŸunu söyledi. Kılıç, bazı yerlerde mafyalaÅŸarak halleri tamamen ele geçirmiÅŸ komisyoncular ile küçük de olsa esnaf gruplarının da olduÄŸunu söyledi.Ancak sektörde asıl gücü elinde bulunduran grubun büyük market zincirlerinin olduÄŸuna dikkati çeken Kılıç, ‘Bunlar alışı ve satışı kontrol edebilme kabiliyetine sahipler. Bunlar, tarladan 1 liraya alıp, market raflarında 10 liraya satıyorlar. Tarladan 1 liraya aldığınız ürünü rafta 2 veya 3 liraya satabilirsiniz. Bu fiyat, enflasyon oranlarına da isabet eder, adaletli ve ahlaki olur. Ama 1 liradan aldığınız ürünü,10 liraya sattığınız zaman bunun izahını yapamazsınız.’ ÅŸeklinde konuÅŸtu.Bu noktada devletin yaptırım gücünü kullanmak zorunda kaldığını ifade eden Kılıç, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan baÅŸkanlığında Gıda Komitesinin toplandığını ve erken uyarı sisteminin açıklandığını hatırlattı.Daha önce sonuçlara bakılarak deÄŸerlendirme yapıldığını anımsatan Kılıç, yeni sistemle uluslararası piyasa aklının ne yapmak istediÄŸinin önceden analiz edileceÄŸini söyledi.Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Kılıç, zincir marketlerin tutumuna yönelik nasıl önlem alınacağına iliÅŸkin bir soruya, hali hazırda ürünlerde bir künye sisteminin ve bununla bir ürünün nereden çıkıp nerede satıldığına yönelik takip sistemin olduÄŸu ancak bunun daha da geliÅŸtirilmesi gerektiÄŸi karşılığını verdi.Bu takibin sürekli hale getirilmesi gerektiÄŸini vurgulayan Kılıç, ‘Merhameti tamamen esnaf ve market zincirlerinden beklemek, devlet açısından da hükümet açısından da kimse kusura bakmasın saflık olur. Merhametin olmadığı yerde, vatandaşı koruyacak hukuktur. Dolayısıyla hükümet hukuktan kaynaklanan haklarını kullansın.’ ifadelerini kullandı.Kılıç, pandemi sürecinde, lokantalar, oteller, kafeler, okullar ve kafeteryaların kapalı olduÄŸunu bu nedenle de gıda ürünlerine talebin düştüğünü, dolayısıyla fiyatların artmasının mantıklı ve ticari bir gerekçesinin de olmadığını söyledi.Ahlaksız ve haksız bir kazancın yapıldığını deÄŸerlendiren Kılıç, market zincirlerine karşı, tarladaki çiftçinin hakkının korunması için üretici birliklerinin kurulması gerektiÄŸini de sözlerine ekledi.

Bir önceki yazımız olan Kars'ta acil çağrılar '112'de birleşti başlıklı makalemizde 112, Güncel ve Kars hakkında bilgiler verilmektedir.